Για πολλούς ανθρώπους που πάσχουν από αρθρίτιδα στο γόνατο, το καλοκαίρι μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα απαιτητικό. Οι υψηλές θερμοκρασίες και η αυξημένη υγρασία συχνά επιδεινώνουν τον πόνο, τη φλεγμονή και τη μειωμένη κινητικότητα – περισσότερο ακόμη και από τις κρύες, χαμηλής πίεσης ημέρες του χειμώνα.
Παρά το πλήθος των ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί για να αποσαφηνιστεί η σχέση μεταξύ καιρού και πόνου, τα ευρήματα είναι συχνά αντικρουόμενα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι κάθε περίπτωση ασθενούς είναι μοναδική και πως οι ακραίες καιρικές συνθήκες, είτε ζέστη είτε ψύχος, ενδέχεται να επηρεάζουν τα συμπτώματα για διαφορετικούς λόγους.
Μια ανασκόπηση 14 μελετών που εξέτασε τη σύνδεση ανάμεσα στις κλιματικές συνθήκες και τον πόνο λόγω οστεοαρθρίτιδας, δημοσιευμένη στο Annals of Medicine, κατέδειξε ισχυρά στοιχεία που στηρίζουν αυτή τη συσχέτιση.
«Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια πολυπαραγοντική πάθηση, η οποία χαρακτηρίζεται από φλεγμονή στον αρθρικό υμένα, εκφύλιση του χόνδρου και πάχυνση του υποχόνδριου οστού. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο και δυσκαμψία», εξηγεί ο Χειρουργός Ορθοπεδικός Δρ Βασίλειος Σακελλαρίου, επικεφαλής του Τμήματος Επανορθωτικής & Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Ισχίου – Γόνατος στην Osteon Orthopedic & Spine Clinic.
Ο ίδιος τονίζει πως, παρότι η απώλεια του χόνδρου είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά, η νόσος επηρεάζει συνολικά την άρθρωση. Παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο και η παχυσαρκία αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης ή επιδείνωσής της. Όσον αφορά την επίδραση του καιρού, μελέτες έχουν κατά καιρούς εστιάσει στη θερμοκρασία, τη βαρομετρική πίεση ή την υγρασία ως πιθανές αιτίες επιδείνωσης του πόνου.
Κατά τους θερινούς μήνες, η επιδείνωση των συμπτωμάτων έχει συσχετιστεί με διαφορετικούς μηχανισμούς, όπως δυσλειτουργία στη μικροκυκλοφορία, κατακράτηση υγρών ή υπερβολική φυσική καταπόνηση.
«Αξίζει να σημειωθεί ότι, ακόμα και χωρίς εμφανείς μεταβολές στον καιρό, πολλοί ασθενείς βιώνουν εναλλαγές στην ένταση του πόνου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους», επισημαίνει ο Δρ Σακελλαρίου.
Πώς να μειώσετε τον καλοκαιρινό πόνο στο γόνατο
Υπάρχουν αποτελεσματικά προληπτικά μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς να ελέγξουν τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας κατά τους ζεστούς μήνες:
-
Διατηρήστε έναν ενεργό τρόπο ζωής: Η ήπια σωματική δραστηριότητα είναι θεμελιώδης. Παρότι το καλοκαίρι ενθαρρύνει πιο έντονες μορφές άσκησης όπως το τρέξιμο, οι ειδικοί συστήνουν επιλογές χαμηλής έντασης όπως η κολύμβηση, το aqua aerobic ή η γιόγκα, που δεν επιβαρύνουν τις αρθρώσεις.
-
Επιλέξτε αντιφλεγμονώδη διατροφή: Η διατροφή μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μείωση των συμπτωμάτων. Τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη στοιχεία – όπως τα μούρα, οι ντομάτες, τα λιπαρά ψάρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ο κουρκουμάς και οι ξηροί καρποί – προσφέρουν φυσική ανακούφιση. Παράλληλα, ο περιορισμός του αλατιού είναι απαραίτητος για τον έλεγχο της κατακράτησης υγρών.
-
Διατηρήστε επαρκή ενυδάτωση: Η καλή ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς το αρθρικό υγρό που προστατεύει τις αρθρώσεις χρειάζεται νερό για να λειτουργεί σωστά. Η αφυδάτωση ενδέχεται να οδηγήσει σε δυσκαμψία, φλεγμονή και περιορισμένη κινητικότητα.
-
Προστατευτείτε από τη ζέστη: Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο κατά τις ώρες υψηλής θερμοκρασίας. Επιλέξτε ρούχα από φυσικά, ανοιχτόχρωμα υφάσματα και προγραμματίστε τις εξωτερικές δραστηριότητες νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα.
-
Φροντίστε την ποιότητα του ύπνου: Η ζέστη και η αυπνία επιδεινώνουν τον χρόνιο πόνο. Δημιουργήστε ευνοϊκές συνθήκες για ύπνο, μειώνοντας τη θερμοκρασία του δωματίου και περιορίζοντας τους εξωτερικούς θορύβους.
-
Υιοθετήστε φυσικοθεραπευτική προσέγγιση: Η μυϊκή ενδυνάμωση γύρω από την άρθρωση του γόνατος βοηθά στην αποφόρτιση και στη μείωση της έντασης του πόνου.
-
Χρησιμοποιήστε φαρμακευτική αγωγή με καθοδήγηση: Η χρήση αναλγητικών ή αντιφλεγμονωδών φαρμάκων μπορεί να προσφέρει ανακούφιση, πάντα όμως σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό.
«Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια χρόνια κατάσταση που δεν μπορεί να θεραπευτεί πλήρως, παρά μόνο μέσω χειρουργικής παρέμβασης. Ωστόσο, είναι δυνατή η αποτελεσματική διαχείριση των συμπτωμάτων με συνδυασμό άσκησης, σωστής διατροφής και φαρμακευτικής αγωγής», υπογραμμίζει ο Δρ Σακελλαρίου.
Υαλουρονικό οξύ: Μια στοχευμένη, μη επεμβατική λύση
Η χρήση ενέσεων υαλουρονικού οξέος αποτελεί μία σύγχρονη και αποτελεσματική μέθοδο για την ανακούφιση του πόνου και της δυσκαμψίας, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου τα παυσίπονα δεν προσφέρουν ικανοποιητική ανακούφιση.
Το υαλουρονικό οξύ παράγεται φυσικά στον οργανισμό και συμβάλλει στη λίπανση και την απορρόφηση κραδασμών. Με την πάροδο της ηλικίας, η παραγωγή του μειώνεται, γεγονός που επιβαρύνει τις αρθρώσεις. Η εξωγενής του χορήγηση μέσω ενέσεων βοηθά στη μείωση της τριβής, ανακουφίζοντας από τον πόνο και επιβραδύνοντας την απώλεια χόνδρου και οστικής μάζας.
«Πρόκειται για θεραπεία κατάλληλη για τη συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, ανεξαρτήτως ηλικίας ή συνυπαρχουσών παθήσεων», σημειώνει ο Δρ Σακελλαρίου.
«Έχει πολύ χαμηλό προφίλ παρενεργειών σε σχέση με τις ενέσεις στεροειδών και δεν απαιτεί χρόνο αποκατάστασης. Δεν εφαρμόζεται όμως σε φάσεις έξαρσης ή σε περιπτώσεις με σημαντική ποσότητα υγρού στην άρθρωση. Για ασθενείς με μέτριο πόνο ή για όσους θέλουν να αποφύγουν το χειρουργείο, αποτελεί μια αξιόπιστη εναλλακτική επιλογή».
Ζήστε το καλοκαίρι χωρίς πόνο
Ο πόνος στο γόνατο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες δεν είναι αναπόφευκτος. Με σωστή ενημέρωση, προσαρμοσμένο τρόπο ζωής και καθοδήγηση από εξειδικευμένους επαγγελματίες, όπως ο Δρ Βασίλειος Σακελλαρίου και η ομάδα της Osteon Orthopedic & Spine Clinic, είναι εφικτό να απολαμβάνετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες με λιγότερη ενόχληση και μεγαλύτερη άνεση.
Η πρόληψη, η έγκαιρη παρέμβαση και η εξατομικευμένη φροντίδα αποτελούν τα ισχυρότερα “όπλα” απέναντι στην οστεοαρθρίτιδα. Συζητήστε με τον γιατρό σας για την καταλληλότερη προσέγγιση στη δική σας περίπτωση – και δώστε στο καλοκαίρι την ποιότητα ζωής που του αξίζει.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ