Η αρθροσκόπηση του ώμου αποτελεί μια από τις πλέον προηγμένες και αποτελεσματικές τεχνικές για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων της ωμικής άρθρωσης. Εφαρμόζεται τόσο για διαγνωστικούς όσο και για θεραπευτικούς σκοπούς, ιδίως σε περιπτώσεις ρήξης του στροφικού πετάλου ή αστάθειας του ώμου. Σε σύγκριση με τις παραδοσιακές ανοικτές επεμβάσεις, υπερτερεί σημαντικά χάρη στον ελάχιστα επεμβατικό της χαρακτήρα.
«Η αποκατάσταση μετά την επέμβαση περιλαμβάνει σταδιακή επανένταξη στις καθημερινές και αθλητικές δραστηριότητες, με την κολύμβηση να αποτελεί συχνό ερώτημα ασθενών λόγω της ευεργετικής της επίδρασης αλλά και των απαιτήσεών της στον ώμο», σημειώνει ο κ. Ιωάννης Φερούσης, Διευθυντής Ορθοπεδικός Χειρουργός στο Metropolitan Hospital, και εξηγεί πότε και υπό ποιες συνθήκες επιτρέπεται η ασφαλής επιστροφή στο νερό, με βάση τον τύπο επέμβασης, το πρόγραμμα αποκατάστασης και τις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε ασθενούς.
Η ανατομία του ώμου: Μια σύνθετη άρθρωση
Ο ώμος είναι μία από τις πιο πολύπλοκες αρθρώσεις του σώματος, καθώς προσφέρει τη μεγαλύτερη ελευθερία κίνησης αλλά είναι, ταυτόχρονα, ιδιαίτερα επιρρεπής σε τραυματισμούς.
Αποτελείται από την ωμοπλάτη, το βραχιόνιο και την κλείδα. Η ωμογλήνη (η κοίλη επιφάνεια της ωμοπλάτης) αρθρώνεται με την κεφαλή του βραχιόνιου οστού. Και οι δύο αυτές επιφάνειες καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο, ο οποίος προστατεύει και διευκολύνει την κίνηση. Οι τένοντες προσφύονται στους μύες, που σταθεροποιούν και κινούν την άρθρωση, ενώ το στροφικό πέταλο —το οποίο περιλαμβάνει τους μύες υπερακάνθιο, υπακάνθιο, υποπλάτιο και ελάσσονα στρογγυλό— παίζει κρίσιμο ρόλο στην κινητικότητα και τη σταθερότητα του ώμου. Το ακρώμιο, από την άλλη, είναι προέκταση της ωμοπλάτης που συνδέεται με την κλείδα.
Η αρθροσκόπηση ώμου: Πώς πραγματοποιείται
Η αρθροσκόπηση αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του κλασικού χειρουργείου, το οποίο συνεπαγόταν τραυματισμό ιστών, εντονότερο μετεγχειρητικό πόνο και μακρά περίοδο αποκατάστασης.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός εφαρμόζει γενική ή τοπική αναισθησία και εισάγει μέσω μικρών τομών διαμέτρου 3–5 χιλιοστών ένα εργαλείο που ονομάζεται αρθροσκόπιο. Το αρθροσκόπιο διαθέτει μικροκάμερα και φωτισμό και συνδέεται με οθόνη υψηλής ευκρίνειας, επιτρέποντας προβολή της άρθρωσης σε μεγέθυνση έως και 20 φορές.
Οφέλη της αρθροσκόπησης για τον χειρουργό
-
Επιτρέπει την ενδελεχή επισκόπηση της άρθρωσης και την ακριβή διάγνωση βλαβών, ακόμα και σε δύσβατες περιοχές.
-
Διευκολύνει την επιδιόρθωση πολύπλοκων ενδαρθρικών και περιαρθρικών βλαβών, όπως η συρραφή ρηγμένων τενόντων ή η λύση συμφύσεων, με εξειδικευμένα εργαλεία.
Οφέλη για τον ασθενή
-
Η διαδικασία διαρκεί κατά κανόνα λιγότερο από μία ώρα.
-
Ο ασθενής μπορεί, ανάλογα με την περίπτωση, να επιστρέψει στο σπίτι την ίδια ημέρα.
-
Η ανάνηψη είναι ταχύτερη και πιο ανώδυνη, με μειωμένη ανάγκη για φαρμακευτική αγωγή.
-
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες.
-
Οι μικρές τομές σημαίνουν ελάχιστο τραυματισμό των ιστών και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
Ποιες παθήσεις αντιμετωπίζονται με αρθροσκόπηση ώμου;
Η μέθοδος εφαρμόζεται κυρίως όταν συντηρητικές θεραπείες δεν προσφέρουν ανακούφιση από συμπτώματα όπως πόνος ή δυσκαμψία. Είναι ιδανική για:
-
Ρήξη του στροφικού πετάλου (μερική, πλήρης ή εκτεταμένη)
-
Σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης
-
Ασβεστοποιό τενοντίτιδα
-
Συμφυτική θυλακίτιδα
-
Ρήξη επιχείλιου χόνδρου ωμογλήνης
-
Εκφυλιστικές αλλοιώσεις και ρήξεις της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης
-
Πίεση υπερπλάτιου νεύρου
-
Ενδαρθρικά κατάγματα
-
Βλάβες του αρθρικού χόνδρου
-
Παρουσία ξένων σωμάτων εντός της άρθρωσης
Ανάρρωση και αποκατάσταση μετά την επέμβαση
Η διάρκεια ανάρρωσης εξαρτάται από τη φύση της επέμβασης και τη γενική υγεία του ασθενούς. Τα ράμματα αφαιρούνται συνήθως 8–10 ημέρες μετά, ενώ η χρήση ανάρτησης συνιστάται για 1–2 εβδομάδες.
Η φυσικοθεραπεία ξεκινά άμεσα, αρχικά με παθητικές κινήσεις, και στη συνέχεια με ενεργητικές ασκήσεις και προγράμματα ενδυνάμωσης. Πολλοί ασθενείς επιστρέφουν γρήγορα στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως η οδήγηση, με σαφώς λιγότερους περιορισμούς σε σχέση με παλαιότερες χειρουργικές μεθόδους.
Κολύμβηση: Πότε μπορεί να ξεκινήσει;
Στα πρώιμα στάδια της αποκατάστασης, είναι σημαντικό να αποφεύγονται δραστηριότητες που καταπονούν τον ώμο, όπως η έντονη κολύμβηση. Αν και πρόκειται για μια άσκηση χαμηλής επιβάρυνσης, δεν πρέπει να πραγματοποιείται μέχρι την πλήρη επούλωση των δερματικών τομών.
Για όσους κολυμπούν ερασιτεχνικά, η ελαφριά κολύμβηση μπορεί να επανενταχθεί μετά τις 3 πρώτες εβδομάδες, πάντα σταδιακά και χωρίς απότομες κινήσεις. Αντιθέτως, οι επαγγελματίες ή οι αθλούμενοι που προπονούνται εντατικά, ενδέχεται να χρειαστούν έως και 4–6 μήνες για την πλήρη επιστροφή στο νερό. Η σταδιακή επαναφορά στον αρχικό ρυθμό είναι απαραίτητη, με έμφαση στη σωστή τεχνική και στις ασκήσεις φιλικές για τον ώμο.
Εξατομικευμένη αποκατάσταση: Το «κλειδί» για την ασφαλή επιστροφή
«Πέρα από τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές, το πραγματικό χρονοδιάγραμμα μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τον ασθενή. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ανάρρωση περιλαμβάνουν το είδος της χειρουργικής επέμβασης που εκτελείται, την κατάσταση της υγείας του ασθενούς, την ηλικία, το βαθμό βλάβης του ώμου πριν από την επέμβαση και την τήρηση της μετεγχειρητικής αποκατάστασης.
Γι’ αυτό, σε κάθε περίπτωση, η επικοινωνία με τον χειρουργό σας είναι ζωτικής σημασίας κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, διότι μπορεί να σας παρέχει εξατομικευμένες συμβουλές με βάση την πρόοδό σας και τυχόν συμπτώματα που αντιμετωπίζετε. Ο πόνος ή η ενόχληση κατά τη διάρκεια ή μετά την κολύμβηση, μπορεί να υποδηλώνουν ότι πιέζετε πολύ δυνατά ή πολύ σύντομα τον ώμο σας και μπορεί να απαιτούνται αναπροσαρμογές στο πλάνο αποκατάστασης σας.
Επιπλέον, πρέπει να έχετε στο μυαλό σας πως ακόμη και μετά από μια επιτυχή αποκατάσταση, είναι σημαντικό να συνεχίσετε με ασκήσεις ενδυνάμωσης των ώμων και να διατηρήσετε καλή τεχνική κολύμβησης για να προστατεύσετε τον ώμο σας από μελλοντικά προβλήματα, καθώς και να ελέγχεστε τακτικά.
Θυμηθείτε πως η κολύμβηση είναι ένα άθλημα που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη δύναμη και την ευελιξία των ώμων και η επιστροφή σας στο νερό θα πρέπει να γίνει με προσοχή και με ασφάλεια. Ακούστε το σώμα σας, ακολουθήστε τις συμβουλές του χειρουργού σας και θα επανέλθετε άμεσα», καταλήγει ο κ. Φερούσης.
Η Ορθοπεδική Κλινική Χειρουργικής Ώμου του Metropolitan Hospital παρέχει πλήρες φάσμα εξειδικευμένων και σύγχρονων διαγνωστικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση παθήσεων της Ωμικής Ζώνης, είτε πρόκειται για τραυματικές κακώσεις είτε για χρόνιες ή εκφυλιστικές καταστάσεις.
Παράλληλα, η Κλινική διασφαλίζει ένα περιβάλλον υψηλής άνεσης και ολοκληρωμένης υποστήριξης για κάθε ασθενή, προσφέροντας εξατομικευμένες λύσεις που περιλαμβάνουν από την αρθροσκόπηση και τις βιολογικές θεραπείες, έως την αρθροπλαστική και την οστεοσύνθεση, καλύπτοντας έτσι όλο το εύρος των ενδεδειγμένων θεραπειών για τον ώμο.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ