Ο Αύγουστος είναι για τους περισσότερους μήνας χαλάρωσης, ταξιδιών, επαφής με αγαπημένα πρόσωπα και δημιουργίας πολύτιμων αναμνήσεων. Ωστόσο, όλα αυτά μπορούν να διαταραχθούν αιφνιδιαστικά από έναν έντονο, επίμονο πόνο στη μέση, ο οποίος περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα απόλαυσης των διακοπών.
Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, η αιφνίδια αύξηση καταπόνησης, η κακή στάση σώματος και η χρήση ακατάλληλου εξοπλισμού συγκαταλέγονται στις συχνότερες αιτίες – και το σημαντικότερο: προβλέψιμες και διαχειρίσιμες. Η πρόληψη και οι έξυπνες επιλογές είναι το «κλειδί» για την αποφυγή τους.
«Ο πόνος στη μέση αποτελεί μία από τις πιο συχνές αιτίες μείωσης της κινητικότητας στους ενήλικες παγκοσμίως. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Global Burden of Diseases, ενός διεθνούς προγράμματος παρακολούθησης της επιβάρυνσης από ασθένειες και τραυματισμούς, είναι η τέταρτη κύρια αιτία αναπηρίας σε ηλικίες 25–49 ετών και η έκτη στις ηλικίες 50–74 ετών», αναφέρει ο Δρ Κωνσταντίνος Σταραντζής, Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης, Διευθυντής Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης & Σκολίωσης στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, καθώς και Επιστημονικός Διευθυντής της Osteon Orthopedic & Spine Clinic.
Ο πόνος στη μέση ή στον αυχένα προκύπτει από μυοσκελετικά αίτια, εκφυλιστικές αλλοιώσεις της σπονδυλικής στήλης, κακώσεις ή ακόμη και συνοδά νοσήματα. Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η έλλειψη άσκησης, το κάπνισμα, καθώς και η παρατεταμένη έκθεση σε κλιματιστικό, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Γιατί αυξάνεται η οσφυαλγία το καλοκαίρι;
Αν και τους χειμερινούς μήνες παρατηρείται μεγαλύτερη συχνότητα περιστατικών λόγω καθιστικής ζωής και αύξησης του βάρους, το καλοκαίρι εμφανίζονται διαφορετικοί αλλά εξίσου επιβαρυντικοί παράγοντες:
1. Έντονη σωματική δραστηριότητα χωρίς προετοιμασία
Μετά από μήνες καθιστικής εργασίας, πολλοί επιδίδονται ξαφνικά σε αθλητικές ή απαιτητικές δραστηριότητες, χωρίς την κατάλληλη μυοσκελετική ετοιμότητα. Οι απότομες, ασυντόνιστες κινήσεις καταπονούν την οσφυϊκή μοίρα και οδηγούν σε πόνο ή μυϊκούς σπασμούς.
2. Φροντίδα παιδιών
Η φροντίδα των παιδιών, ιδίως το καλοκαίρι, περιλαμβάνει συχνό σήκωμα, αγκαλιές, αλλαγές πάνας ή έντονο παιχνίδι, πράξεις που επιβαρύνουν τη μέση, ειδικά όταν γίνονται με λανθασμένη στάση σώματος ή στροφές του κορμού.
3. Οικιακές εργασίες ή ανακαινίσεις
Η περίοδος των διακοπών αξιοποιείται συχνά για καθαριότητα, μετακινήσεις επίπλων, αναδιοργάνωση ή συντήρηση χώρων. Η άρση βάρους και οι αδέξιες κινήσεις χωρίς μέτρα προστασίας οδηγούν εύκολα σε τραυματισμό.
4. Κακή στάση σώματος κατά την ξεκούραση
Ξαπλώστρες, αιώρες και χαλαρωτικά καθίσματα που δεν παρέχουν σωστή στήριξη στη σπονδυλική στήλη προκαλούν αστάθεια, καταπόνηση και εν τέλει οσφυαλγία, ακόμη και αν η δραστηριότητα είναι παθητική.
5. Πολύωρα ταξίδια και ακινησία
Η παρατεταμένη καθιστή στάση σε αεροπλάνο, αυτοκίνητο ή πλοίο μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκή αδυναμία, συμπίεση αρθρώσεων και επιβάρυνση των μεσοσπονδυλίων δίσκων, λόγω της μειωμένης κυκλοφορίας και λίπανσης των αρθρώσεων.
6. Χρήση κλιματιστικού και ανεμιστήρα
Η παρατεταμένη έκθεση σε ψυχρό αέρα ή ριπές από ανεμιστήρα προκαλεί σύσπαση των μυών, ιδίως όταν η ροή στοχεύει απευθείας στο σώμα, οδηγώντας σε μυϊκό πόνο ή δυσκαμψία.
«Στο 50% των περιπτώσεων, ο πόνος στη μέση υποχωρεί φυσικά εντός 4–8 εβδομάδων, χωρίς παρεμβάσεις. Όμως, για ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών, η ενόχληση επιμένει για μήνες. Ακόμη και όταν υπάρξει ύφεση, 6 στους 10 θα εμφανίσουν υποτροπή εντός του επόμενου έτους, γεγονός που υποδηλώνει τη χρόνια φύση του προβλήματος», εξηγεί ο Δρ Σταραντζής.
Η θεραπεία περιλαμβάνει:
-
Αναλγητικά και μυοχαλαρωτικά
-
Τοπικές κρέμες με αναλγητική δράση
-
Οπιοειδή (μόνο υπό αυστηρή ιατρική επίβλεψη)
-
Ενέσιμη αγωγή στη μέση, η οποία μπορεί να προσφέρει άμεση ανακούφιση, αλλά δεν ενδείκνυται για συνεχή επανάληψη
Πώς να προλάβετε τον πόνο στη μέση στις διακοπές;
Η πρόληψη παραμένει η πιο σοφή επιλογή, καθώς αποτρέπει την εμφάνιση των συμπτωμάτων, προστατεύοντας την πιο ξεχωριστή περίοδο του χρόνου:
✔ Επιλέξτε εργονομικές αποσκευές
Χρησιμοποιήστε βαλίτσες με τέσσερις ρόδες και εργονομική λαβή. Κατά την άρση, φέρτε τις κοντά στο σώμα και λυγίστε τα γόνατα, όχι τη μέση.
✔ Διατηρήστε σωστή στάση σώματος
Η ευθυγράμμιση της σπονδυλικής στήλης, η χρήση μαξιλαριού μέσης σε πολύωρα ταξίδια και ο ύπνος σε στρώμα καλής ποιότητας μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης πόνου.
✔ Προθερμάνσεις και διαλείμματα
Αποφύγετε την αιφνίδια ένταση. Ξεκινήστε με ήπια δραστηριότητα, κάντε προθέρμανση πριν από κάθε άσκηση και διαλείμματα για κίνηση κατά τη διάρκεια ταξιδιών.
✔ Χρησιμοποιήστε κατάλληλο εξοπλισμό
Επιλέξτε ορειβατικά παπούτσια και σακίδια για το βουνό, αθλητικά με απορρόφηση κραδασμών για περπάτημα στην πόλη και αποφύγετε τις σαγιονάρες. Η σωστή υποστήριξη του πέλματος μειώνει τη φόρτιση στη μέση.
✔ Μην παραμελείτε την ενυδάτωση σας
Η επαρκής κατανάλωση νερού προλαμβάνει κράμπες και συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία μυών και αρθρώσεων, περιορίζοντας την πιθανότητα τραυματισμού.
Ο πόνος στη μέση δεν χρειάζεται να γίνει ο απρόσκλητος επισκέπτης στις διακοπές σας. Με απλές αλλά ουσιαστικές προληπτικές κινήσεις, σωστή στάση σώματος και προσαρμογή των δραστηριοτήτων στις δυνατότητες του σώματός σας, μπορείτε να απολαύσετε το καλοκαίρι με άνεση και ασφάλεια.
Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία – και σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη συμβουλή από εξειδικευμένο ιατρό αποτελεί πάντα τον πιο ασφαλή δρόμο για τη διατήρηση της υγείας της σπονδυλικής στήλης.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ