Η αορτή είναι η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου σώματος και αποτελεί τον κύριο αγωγό μεταφοράς του αίματος από την καρδιά προς τα υπόλοιπα όργανα και ιστούς. Η διάμετρος της κοιλιακής αορτής θεωρείται φυσιολογική όταν κυμαίνεται μεταξύ 14 και 25 χιλιοστών.
«Ένα ανεύρυσμα δημιουργείται σε περίπτωση που η διάμετρος της αορτής υπερβεί τουλάχιστον κατά 1,5 φορά το μέσο φυσιολογικό μέγεθός της. Το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής μπορεί συχνά να εκδηλωθεί χωρίς καθόλου συμπτώματα. Μάλιστα, κατά κανόνα ανευρίσκεται τυχαία κατά τη διάρκεια εξετάσεων που διενεργούνται για άλλο λόγο. Ο επιπολασμός του ανευρύσματος κοιλιακής αορτής αυξάνεται με την ηλικία, ενώ η πάθηση εμφανίζεται συχνότερα στους άνδρες παρά στις γυναίκες», αναφέρει ο κ. Ευάγγελος Νικολόπουλος, Διευθυντής Αγγειοχειρουργός στο Metropolitan Hospital και Επιστημονικός συνεργάτης HealthSpot Γλυφάδας, δίνοντας το πλαίσιο για τη νόσο και τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης.
Τι είναι το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής;
«Το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής χαρακτηρίζεται από τη διεύρυνση της διαμέτρου της αορτής στο επίπεδο της κοιλιάς. Εμφανίζεται ως μια διόγκωση, συνήθως ομοιόμορφη και σπανιότερα με σακκοειδή διαμόρφωση, η οποία σχηματίζεται σε ένα αποδυναμωμένο σημείο του αορτικού τοιχώματος στην κοιλιακή χώρα. Η πίεση που ασκεί το αίμα κάθε φορά που η καρδιά χτυπά στο αποδυναμωμένο τοίχωμα της αορτής ωθεί το ανεύρυσμα να διογκώνεται προοδευτικά μέσα στα επόμενα έτη. Αυτή η διόγκωση ενέχει σημαντικούς κινδύνους λόγω της πιθανότητας ρήξης του ανευρύσματος, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες για τη ζωή επιπλοκές»,
εξηγεί ο κ. Νικολόπουλος.
Ποια συμπτώματα μπορεί να προκαλέσει
«Στις περισσότερες περιπτώσεις ένα ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής δεν προκαλεί συμπτώματα. Ωστόσο, καθώς αυτό μεγεθύνεται, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:
-
Αίσθηση παλμών στην κοιλιά
-
Κοιλιακός πόνος, συνήθως βύθιος. Αν και επικεντρώνεται στην κοιλιά, μερικές φορές ενδέχεται να ακτινοβολεί προς την πλάτη.
-
Πόνος στη μέση, λόγω πίεσης που ασκείται από το διογκούμενο ανεύρυσμα.
-
Σπάνια γαστρεντερικά συμπτώματα, καθώς η συμπίεση των εντερικών δομών μπορεί να οδηγήσει σε ναυτία, έμετο ή αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου.
-
Εμφάνιση στα κάτω άκρα και τα δάκτυλα περιοχών μπλε χρώματος που συνοδεύονται από πόνο. Αυτό συμβαίνει καθώς διαχέονται συντρίμματα αθηροθρομβωτικού υλικού από το ανεύρυσμα προς τα κάτω άκρα και καλείται σύνδρομο κυανών δακτύλων.
Ένα ευμέγεθες ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής μπορεί να καταστεί απειλητικό για τη ζωή λόγω της πιθανότητας ρήξης του. Καθώς το ανεύρυσμα μεγαλώνει, η ανθεκτικότητα του κοιλιακού τοιχώματος ελαττώνεται, αυξάνοντας τον κίνδυνο ρήξης, η οποία και οδηγεί σε ταχεία απώλεια αίματος, αιμορραγικό σοκ ή ακόμα και θάνατο.
Η ασυμπτωματική φύση των ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής συχνά καθυστερεί τη διάγνωση και την έγκαιρη θεραπεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο μελλοντικής ρήξης»,
τονίζει ο κ. Νικολόπουλος.
Ποια είναι η κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση
«Το ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής και τα συμπτώματα που προκαλεί αντιμετωπίζονται ανάλογα με την έκταση της νόσου και με απόλυτη εξατομίκευση σε κάθε περίπτωση. Ανευρύσματα με διάμετρο έως 50 χιλιοστά απαιτούν τακτική περιοδική παρακολούθηση με υπερηχογράφημα triplex ή και με αξονική τομογραφία για να διαπιστωθούν οι μεταβολές στο μέγεθός τους. Απαραίτητες συστάσεις περιλαμβάνουν τη διακοπή του καπνίσματος και την αυστηρή ρύθμιση της υπέρτασης με κατάλληλα φάρμακα.
Ωστόσο, περιπτώσεις ανευρυσμάτων κοιλιακής αορτής με διάμετρο άνω των 50-55mm χρήζουν αντιμετώπισης. Άλλες ενδείξεις είναι η παρουσία ανευρυσμάτων λαγονίων αρτηριών άνω των 30-35χιλ., σακοειδών ανευρυσμάτων, ταχείας αύξησης της διαμέτρου του ανευρύσματος εντός έτους ή εμφάνισης συμπτωμάτων όπως έντονος πόνος, ιδίως στην οσφύ. Οι διαθέσιμες επεμβάσεις περιλαμβάνουν την παραδοσιακή ανοιχτή αντικατάσταση του ανευρύσματος και πλέον τα τελευταία έτη την τοποθέτηση ενδοαυλικού μοσχεύματος (ενδαγγειακή αντιμετώπιση).
Η σύγχρονη αντιμετώπιση είναι η ενδαγγειακή και με τα τελευταίας γενιάς μοσχεύματα μπορούμε και διορθώνουμε την πλειονότητα των ανευρυσμάτων, προσφέροντας εξαιρετική ασφάλεια για τον ασθενή, ταχύτατη αποκατάσταση των καθημερινών δραστηριοτήτων του και τα καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, σε σχέση με το ανοικτό χειρουργείο. Σε κάθε περίπτωση απαιτείται μια πλήρη μελέτη του κάθε ασθενούς με ειδική αξονική αγγειογραφία, ώστε να τοποθετηθεί το κατάλληλο ενδαγγειακό μόσχευμα με τρόπο απόλυτα εξατομικευμένο.
Σήμερα πλέον, η ενδαγγειακή αντιμετώπιση αποτελεί την επέμβαση εκλογής για την αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων της κοιλιακής αορτής»,
καταλήγει ο κ. Νικολόπουλος.
Εξειδικευμένη αγγειοχειρουργική υποστήριξη
Στα διαγνωστικά Κέντρα HealthSpot του Hellenic Healthcare Group, λειτουργεί σύγχρονο και εξειδικευμένο Αγγειοχειρουργικό Τμήμα, προσφέροντας ολοκληρωμένη φροντίδα για την πρόληψη, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση αγγειακών παθήσεων, με τη χρήση των πλέον προηγμένων διαγνωστικών και θεραπευτικών τεχνολογιών.
Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η σωστά στοχευμένη θεραπευτική παρέμβαση αποτελούν τα βασικά εργαλεία για την ασφαλή αντιμετώπιση του ανευρύσματος κοιλιακής αορτής. Δεδομένου ότι η πάθηση συχνά εξελίσσεται σιωπηλά, η προληπτική αγγειολογική εξέταση —ειδικά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας ή με επιβαρυντικούς παράγοντες— είναι ζωτικής σημασίας.
Η πρόοδος των ενδαγγειακών τεχνικών έχει βελτιώσει θεαματικά την πρόγνωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών, προσφέροντας ασφαλείς, εξατομικευμένες και ελάχιστα επεμβατικές λύσεις. Με τη σωστή ιατρική καθοδήγηση και την παρακολούθηση από εξειδικευμένους αγγειοχειρουργούς, η αντιμετώπιση της νόσου γίνεται πλέον πιο αποτελεσματική και λιγότερο επώδυνη.
Η ενημέρωση, η πρόληψη και η τακτική παρακολούθηση μπορούν να σώσουν ζωές — και γι’ αυτό είναι σημαντικό να μην αγνοούμε τα προειδοποιητικά σημάδια και να συμβουλευόμαστε εγκαίρως τον γιατρό μας.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ