Ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών που διαγιγνώσκονται με χρόνια προστατίτιδα παρουσιάζουν παράλληλα και ψυχολογικές δυσκολίες, με κυριότερες το άγχος και την κατάθλιψη. Η επίμονη παρουσία του πόνου κυριαρχεί στις σκέψεις τους και εντείνει την αίσθηση αδυναμίας, καθώς οι προσπάθειές τους να τον ελέγξουν συχνά αποβαίνουν άκαρπες. Αυτό εντείνει την ψυχική τους επιβάρυνση, επηρεάζοντας την καθημερινότητά τους.
Σεξουαλική ζωή και προστατίτιδα: Πώς επηρεάζεται
Η χρόνια προστατίτιδα συχνά αφήνει το αποτύπωμά της και στη σεξουαλική ζωή των ασθενών. Σύμφωνα με αυστραλιανή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό ανοιχτής πρόσβασης Scandinavian Journal of Pain, ο χρόνιος πόνος οδηγεί στη μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας σε ποσοστό που αγγίζει το 85%. Οι ασθενείς εμφανίζουν μειωμένη ερωτική επιθυμία, προβλήματα στύσης και χαμηλότερα επίπεδα σεξουαλικής ικανοποίησης.
Η αναγκαιότητα μιας ολιστικής προσέγγισης
Η αποτελεσματική διαχείριση της χρόνιας προστατίτιδας προϋποθέτει όχι μόνο την ανακούφιση από τον πόνο αλλά και την υποστήριξη της ψυχικής υγείας του ασθενούς. Οι θεραπευτικές στρατηγικές θα πρέπει να συνδυάζουν αναλγητικές παρεμβάσεις με τεχνικές μείωσης του στρες, προκειμένου να βελτιωθεί η συνολική ποιότητα ζωής.
Τι είναι η προστατίτιδα και ποιες μορφές εκδηλώνεται
Όπως αναφέρει ο Χειρουργός Ανδρολόγος – Ουρολόγος Δρ. Αναστάσιος Λιβάνιος, «η προστατίτιδα αποτελεί τη συχνότερη πάθηση του ουροποιητικού στους άνδρες κάτω των 50 ετών και την τρίτη συχνότερη στους άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας». Πρόκειται για μια επώδυνη φλεγμονώδη κατάσταση του προστάτη, η οποία ενίοτε επεκτείνεται και στους περιβάλλοντες ιστούς.
Διακρίνεται σε τρεις τύπους που παρουσιάζουν συμπτωματολογία και απαιτούν θεραπεία:
-
Οξεία βακτηριακή προστατίτιδα
-
Χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα
Οι δύο παραπάνω μορφές προκαλούνται από βακτηριακές λοιμώξεις και αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά με αντιβιοτικά. -
Χρόνια μη βακτηριακή προστατίτιδα ή σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου
Αυτή η μορφή είναι η πιο συνήθης, αλλά και η λιγότερο κατανοητή από την επιστημονική κοινότητα, καθώς τα ακριβή αίτια εμφάνισής της παραμένουν ασαφή. Εικάζεται πως μπορεί να σχετίζεται είτε με αδιάγνωστη λοίμωξη, είτε με τραυματισμό της πυελικής ή γεννητικής περιοχής. Επιπλέον, πιθανολογείται ότι η αλληλεπίδραση νευρικού και ενδοκρινικού συστήματος συμβάλλει στη χρονιότητα των συμπτωμάτων. Ολοένα και περισσότεροι ειδικοί αναγνωρίζουν και την ψυχολογική διάσταση της πάθησης.
Συμπτώματα και εντοπισμός του πόνου
Η χρόνια προστατίτιδα ή σύνδρομο χρόνιου πυελικού πόνου εκδηλώνεται με συμπτώματα που διαρκούν τουλάχιστον 3 μήνες. Ο πόνος μπορεί να είναι αιφνίδιος ή να επιδεινώνεται σταδιακά και εντοπίζεται συχνά:
-
ανάμεσα στο όσχεο και τον πρωκτό
-
στο πέος, το όσχεο, την κάτω κοιλία ή τη μέση
-
στην ουρήθρα, ιδιαίτερα κατά την ούρηση
Η ούρηση μπορεί να είναι συχνότερη, πιο επείγουσα, αδύναμη ή διακεκομμένη. Συχνό είναι και το φαινόμενο του πόνου κατά την εκσπερμάτιση ή αμέσως μετά, οδηγώντας πολλούς άνδρες στην αποφυγή της σεξουαλικής επαφής.
Δυσκολίες στη θεραπεία
Η δυσκολία διαχείρισης της πάθησης έγκειται όχι μόνο στη σωματική επιβάρυνση, αλλά και στις επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Παρά τις προσπάθειες, η χρόνια προστατίτιδα παραμένει μέχρι σήμερα μια διαγνωστική και θεραπευτική πρόκληση, λόγω της αδιευκρίνιστης αιτιολογίας της.
Δεν υπάρχει μία ενιαία θεραπευτική προσέγγιση, γι’ αυτό και εφαρμόζονται συνδυασμοί:
-
αντιβιοτικά
-
παυσίπονα
-
αντιφλεγμονώδη
-
αναστολείς άλφα
-
αναστολείς 5-άλφα αναγωγάσης
-
αναστολείς φωσφοδιεστεράσης τύπου 5
Η επιλογή τους βασίζεται σε μελέτες που έχουν καταδείξει την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.
Θεραπείες δεύτερης γραμμής
Για τις περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται στις συνήθεις θεραπείες, υπάρχουν και εναλλακτικές μέθοδοι όπως:
-
ηλεκτρομαγνητική θεραπεία
-
ηλεκτροβελονισμός
-
θερμοθεραπεία
-
διαδερμική νευρική διέγερση
-
ενδοπροστατικές ενέσεις Botox
Θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής συχνότητας
Μια νεότερη και πολλά υποσχόμενη προσέγγιση είναι η θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής συχνότητας. Χρησιμοποιείται για πάνω από 40 χρόνια στη μείωση πόνου των μαλακών ιστών και στη βελτίωση της αιμάτωσης, ενώ σήμερα εφαρμόζεται με επιτυχία και σε περιπτώσεις στυτικής δυσλειτουργίας και νόσου Peyronie.
Τα τελευταία 15 περίπου χρόνια έχει εφαρμοστεί σε άνδρες με χρόνια προστατίτιδα, με θετικά αποτελέσματα όσον αφορά στη βελτίωση της ούρησης, της στύσης και της συνολικής ποιότητας ζωής – κυρίως σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες.
Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου
Όπως σημειώνει ο Δρ. Αναστάσιος Λιβάνιος, «ορισμένες θεραπείες είτε δεν είναι επαρκώς αποτελεσματικές είτε είναι υπερβολικά επεμβατικές και μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Αντιθέτως, τα κρουστικά κύματα κερδίζουν διαρκώς έδαφος, επειδή αποτελούν μια απλή, μη επεμβατική και ασφαλή επιλογή».
Η εφαρμογή της μεθόδου είναι σχεδόν ανώδυνη, προκαλώντας μόνο ήπια αίσθηση “τσιμπήματος” στην περιοχή. Μέσω της αγγειογένεσης, της αύξησης της αιματικής ροής και της αναγέννησης των ιστών, επιτυγχάνεται ταχύτατη μείωση της φλεγμονής και ανακούφιση από τον πόνο. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν έχει παρενέργειες και τα αποτελέσματά της έχουν διάρκεια, προσφέροντας ουσιαστική βελτίωση όχι μόνο στη σωματική, αλλά και στην ψυχική και σεξουαλική ζωή των ασθενών.
Η σημασία της έγκαιρης και σωστής διαχείρισης
Η χρόνια προστατίτιδα δεν είναι μια απλή φλεγμονή – πρόκειται για μια κατάσταση που επηρεάζει σφαιρικά τη σωματική, ψυχική και σεξουαλική υγεία των ανδρών. Η έγκαιρη διάγνωση, η κατάλληλη ιατρική προσέγγιση και η ψυχολογική υποστήριξη αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για τη βελτίωση της καθημερινότητας των ασθενών. Οι σύγχρονες, μη επεμβατικές θεραπείες – όπως τα κρουστικά κύματα – προσφέρουν αποτελεσματικές λύσεις, όταν εφαρμόζονται υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου ουρολόγου.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ