Η δωρεά ωαρίων αποτελεί πλέον μία από τις πιο αποτελεσματικές επιλογές για ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί, αλλά αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες σύλληψης. Παρότι η συγκεκριμένη μέθοδος συνοδεύεται από ερωτήματα και ηθικά διλήμματα, για πολλές γυναίκες αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη λύση στη μάχη με την υπογονιμότητα.
Όπως εξηγεί ο Δρ Χάρης Χ. Χηνιάδης, Γυναικολόγος Αναπαραγωγής, Συνιδρυτής της Be-Live και του Institute of Life ΙΑΣΩ, σε πολλές περιπτώσεις η δωρεά ωαρίων αποτελεί το “gold standard” – δηλαδή την καλύτερη δυνατή επιλογή – για γυναίκες με συγκεκριμένα προβλήματα γονιμότητας.
Τι είναι η δωρεά ωαρίων;
Πρόκειται για τη διαδικασία κατά την οποία μια γυναίκα (δότρια) προσφέρει τα ωάριά της σε άλλη γυναίκα (λήπτρια), προκειμένου εκείνη να κυοφορήσει και να αποκτήσει παιδί. Αν και το παιδί δεν φέρει το γενετικό υλικό της μητέρας που το κυοφορεί, το γεγονός ότι αναπτύσσεται και γεννιέται από τη μήτρα της προσδίδει βαθιά βιολογική και συναισθηματική αξία στη μητρότητα.
Σε ποιες γυναίκες απευθύνεται η δωρεά ωαρίων
Η μέθοδος της δωρεάς απευθύνεται κυρίως σε γυναίκες που:
-
βρίσκονται σε προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία (συνήθως άνω των 44 ετών),
-
πάσχουν από πρόωρη εμμηνόπαυση ή ωοθηκική ανεπάρκεια,
-
παρουσιάζουν χαμηλή ποιότητα ή έλλειψη ωαρίων,
-
είναι φορείς κληρονομικών νοσημάτων τα οποία δεν πρέπει να μεταφερθούν στο παιδί.
«Η δωρεά ωαρίων επιτρέπει την υπέρβαση των περιορισμών της ηλικίας και προσφέρει υψηλά ποσοστά επιτυχίας, καθώς χρησιμοποιούνται ωοκύτταρα από νέες και υγιείς δότριες», εξηγεί ο Δρ Χηνιάδης.
Ποιοι μπορούν να γίνουν δότες ωαρίων;
Στην Ελλάδα, ο νόμος αναγνωρίζει δύο βασικές κατηγορίες δοτριών:
-
Αλτρουιστικές δότριες, που προσφέρουν τα ωάριά τους χωρίς οικονομικό όφελος.
-
Δότριες μέσω egg sharing, δηλαδή γυναίκες που υποβάλλονται οι ίδιες σε θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης και παραχωρούν κάποια από τα ωάριά τους, προκειμένου να μειώσουν το κόστος της διαδικασίας τους.
Οι δότριες δεν επιτρέπεται να έχουν προσωπική σχέση με το ζευγάρι, ούτε να γνωρίζουν εάν τα ωάριά τους οδήγησαν σε εγκυμοσύνη. Προτού εγκριθούν, υποβάλλονται σε εκτενείς ιατρικούς ελέγχους, που περιλαμβάνουν:
-
γενετικές εξετάσεις (π.χ. για κυστική ίνωση),
-
ιολογικό και ορμονικό έλεγχο,
-
αξιολόγηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία.
Η διαδικασία βήμα-βήμα
Η λήπτρια και ο σύντροφός της υποβάλλονται αρχικά σε αιματολογικές εξετάσεις για τυχόν λοιμώξεις (όπως HIV, ηπατίτιδα B & C), καθώς και έλεγχο ομάδας αίματος. Ο σύντροφος δίνει επίσης δείγμα σπέρματος, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί κατά τη διαδικασία της εξωσωματικής.
Η δότρια υποβάλλεται σε ελεγχόμενη διέγερση των ωοθηκών και στη συνέχεια ακολουθεί η λήψη των ωαρίων. Την ίδια ημέρα, το σπέρμα του συζύγου της λήπτριας επεξεργάζεται στο εργαστήριο και τοποθετείται με τα ωάρια της δότριας, όπου και γίνεται η γονιμοποίηση in vitro.
Η εμβρυομεταφορά προγραμματίζεται για τον επόμενο κύκλο. Τα έμβρυα μεταφέρονται στη μήτρα της λήπτριας, με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας.
Περίπου 10 ημέρες αργότερα, πραγματοποιείται τεστ εγκυμοσύνης. Αν είναι θετικό, ξεκινά φαρμακευτική υποστήριξη για την ενίσχυση της κύησης, ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο.
«Τα παιδιά που γεννιούνται μέσω της δωρεάς ωαρίων χαίρουν αγάπης και φροντίδας, όπως κάθε παιδί. Αυτό είναι κάτι που επιβεβαιώνεται σταθερά από την εμπειρία μας», επισημαίνει ο κ. Χηνιάδης.
Απόρρητο και νομική προστασία
Η ανωνυμία της δότριας είναι απόλυτα διασφαλισμένη. Τα ιατρικά της δεδομένα τηρούνται, αλλά η ταυτότητά της παραμένει απόρρητη. Πρόσβαση σε πληροφορίες επιτρέπεται μόνο στο παιδί, στο μέλλον, και αποκλειστικά για λόγους υγείας.
Ηθικές και κοινωνικές διαστάσεις
«Στην ηθική δεν υπάρχουν απόλυτες απαντήσεις – το σωστό και το λάθος διαμορφώνονται από την κοινωνία, την κουλτούρα και την εποχή», αναφέρει ο Δρ Χηνιάδης.
Η μητρότητα σε μεγαλύτερη ηλικία εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο συζήτησης, όμως για πολλές γυναίκες άνω των 40 ετών, η σταθερή εργασία, η οικονομική ασφάλεια και η ωριμότητα καθιστούν αυτή την περίοδο κατάλληλη για τεκνοποίηση.
Το παιδί είναι το ζητούμενο
«Η δωρεά ωαρίων λύνει ουσιαστικά προβλήματα υπογονιμότητας και οδηγεί στη γέννηση ενός παιδιού που γίνεται αποδεκτό και αγαπημένο, όπως κάθε παιδί», καταλήγει ο Δρ Χηνιάδης.
«Για εμάς, ως γυναικολόγους αναπαραγωγής, κάθε επιτυχημένη εγκυμοσύνη είναι μια νίκη. Είναι η στιγμή που βλέπουμε την ελπίδα να γίνεται πραγματικότητα για ανθρώπους που έχουν δώσει μάχη για τη γονεϊκότητα».
Η δωρεά ωαρίων ως πράξη επιστήμης, ελπίδας και αγάπης
Η δωρεά ωαρίων είναι μια ιατρική επιλογή με υψηλή αποτελεσματικότητα και βαθιά ανθρώπινη διάσταση. Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί τη μοναδική ρεαλιστική διέξοδο για ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί, προσφέροντας τη δυνατότητα τεκνοποίησης μέσα από μια διαδικασία απόλυτα επιστημονική, ασφαλή και νομικά κατοχυρωμένη. Με την καθοδήγηση εξειδικευμένων επιστημόνων, σωστή ενημέρωση και πλήρη σεβασμό στις ηθικές παραμέτρους που τη διέπουν, η δωρεά ωαρίων μπορεί να μετατραπεί σε ένα ουσιαστικό βήμα προς τη δημιουργία οικογένειας.
Όπως επισημαίνει και ο Δρ Χάρης Χ. Χηνιάδης, Γυναικολόγος Αναπαραγωγής και Συνιδρυτής της Be-Live στο Institute of Life ΙΑΣΩ, κάθε παιδί που γεννιέται μέσα από αυτή τη διαδικασία αγαπιέται και φροντίζεται όπως κάθε παιδί που προέρχεται από φυσική σύλληψη. Για τους επαγγελματίες της αναπαραγωγικής ιατρικής, κάθε επιτυχημένη κύηση δεν είναι απλώς μια ιατρική επιτυχία είναι η πραγμάτωση της ελπίδας για ανθρώπους που το επιδιώκουν με όλη τους την καρδιά.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ