Το καλοκαίρι προσφέρει ανακούφιση για πολλούς ασθενείς με ψωρίαση, καθώς παρατηρείται συχνά ύφεση των συμπτωμάτων τους. Η ζεστή θερμοκρασία σε συνδυασμό με την υγρασία και την ηλιακή ακτινοβολία συμβάλλουν στην καλή κατάσταση του δέρματος. Τι συμβαίνει όμως με το κολύμπι, που αποτελεί αγαπημένη καλοκαιρινή συνήθεια; Είναι ασφαλές για τα άτομα με ψωρίαση να κολυμπούν στη θάλασσα ή σε πισίνα; Ποιες πρακτικές προστασίας μπορούν να ακολουθούν;
Ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Δρ Χρήστος Στάμου εξηγεί:
«Η ψωρίαση ανήκει στις πιο κοινές χρόνιες δερματοπάθειες χωρίς δυνατότητα οριστικής ίασης, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των πασχόντων τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Ο ταχύς πολλαπλασιασμός και η συσσώρευση κυττάρων στο δέρμα ευθύνεται για την εμφάνιση ερυθρών, υπερυψωμένων και αποφολιδωμένων πλακών, που περιβάλλονται από σαφή όρια και καλύπτονται συχνά με αργυρόχρωμα λέπια. Αυτά αποπίπτουν, προκαλώντας φαγούρα, πόνο ή αίσθημα καύσου. Οι βλάβες εντοπίζονται σε διάφορα σημεία του σώματος, με συχνότερα τα γόνατα, τους αγκώνες και το τριχωτό της κεφαλής».
«Η πάθηση έχει γενετική βάση και μπορεί να επιδεινωθεί από λοιμώξεις, κάπνισμα, αλκοόλ ή τη χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων. Το δέρμα των ασθενών είναι συχνά ευαίσθητο σε περιβαλλοντικά ερεθίσματα, που ενδέχεται να επιβαρύνουν τη νόσο. Αν και η ζέστη και η ηλιοφάνεια συχνά προσφέρουν ύφεση το καλοκαίρι, το χλώριο, το αλάτι που παραμένει στο δέρμα μετά την κολύμβηση και τα ηλιακά εγκαύματα μπορούν να έχουν αντίθετα αποτελέσματα», σημειώνει.
Ήλιος: Φίλος ή εχθρός;
Η ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη βελτίωση της ψωρίασης, ωστόσο η έκθεση στον ήλιο πρέπει να γίνεται με μέτρο και προσοχή. Οφέλη παρατηρούνται όταν οι πάσχουσες περιοχές εκτίθενται για λίγα λεπτά καθημερινά, νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα, χωρίς αντηλιακή προστασία. Αντιθέτως, η παρατεταμένη ηλιοθεραπεία χωρίς μέτρα προφύλαξης ενδέχεται να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Κολύμπι και ψωρίαση
Το Εθνικό Ίδρυμα Ψωρίασης (National Psoriasis Foundation – NPF) στις ΗΠΑ αναγνωρίζει τη θετική επίδραση της κολύμβησης και το συστήνει ως ωφέλιμη δραστηριότητα τους καλοκαιρινούς μήνες. Το ζεστό νερό βοηθά στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων από την επιφάνεια του δέρματος, βελτιώνοντας την υφή του και μειώνοντας τη φαγούρα.
Θαλασσινό νερό: Φυσικός σύμμαχος
Η κολύμβηση σε αλμυρό νερό μπορεί να ωφελήσει, καθώς το αλάτι συμβάλλει στην απολέπιση, περιορίζει τις φλεγμονές και καταπραΰνει τον ερεθισμό. Επιπλέον, ενισχύεται ο προστατευτικός φραγμός του δέρματος, μειώνοντας τον κίνδυνο λοιμώξεων που συχνά επιδεινώνουν την ψωρίαση.
Τα μεταλλικά στοιχεία του θαλασσινού νερού, όπως το μαγνήσιο, βοηθούν το δέρμα να συγκρατήσει την υγρασία, παράγοντα κρίσιμο για την αντιμετώπιση της νόσου.
Χλωριωμένο νερό: Προσοχή στην πισίνα
Η άσκηση στην πισίνα είναι ευεργετική, ωστόσο το χλώριο, που χρησιμοποιείται για λόγους απολύμανσης, μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο ευαίσθητο ψωριασικό δέρμα. Ακόμα και σε μη πάσχοντες, το χλώριο μπορεί να διαταράξει τον δερματικό φραγμό, οδηγώντας σε ξηρότητα, φαγούρα ή απολέπιση.
Παρότι η απόλαυση της θάλασσας, του υδρομασάζ και των θαλάσσιων σπορ είναι σημαντική, είναι αναγκαίο οι ασθενείς να λαμβάνουν μέτρα φροντίδας. Ο Δρ Στάμου προτείνει:
Χρήσιμες οδηγίες προστασίας
1. Αντηλιακή προστασία
Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακό αυξάνει τον κίνδυνο εγκαυμάτων και επιδείνωσης της ψωρίασης. Η χρήση αντηλιακού με SPF 30 ή και υψηλότερο είναι απαραίτητη, με τακτική ανανέωση. Επιλέξτε προϊόντα με διοξείδιο του τιτανίου ή οξείδιο του ψευδαργύρου για αποτελεσματική προστασία από τις ακτίνες UVA και UVB. Αποφύγετε αντηλιακά με άρωμα.
2. Προστασία από χλώριο και αλάτι
Ενυδατώστε τις πάσχουσες περιοχές με λεπτό στρώμα ενυδατικής κρέμας πριν από την κολύμβηση. Μετά τη δραστηριότητα, κάντε ντους για να αφαιρέσετε κατάλοιπα χλωρίου ή αλατιού και αποφύγετε ερεθισμούς ή εξάρσεις.
3. Ενυδάτωση μετά το μπάνιο
Η εφαρμογή ενυδατικής κρέμας μόλις τελειώσει το ντους βοηθά στη διατήρηση της υγρασίας του δέρματος, ειδικά αν εφαρμοστεί όταν το δέρμα είναι ακόμη νωπό.
4. Αποφυγή τραυματισμών
Η ψωρίαση μπορεί να επιδεινωθεί από τραυματισμούς. Σε σπορ που προκαλούν τριβή (όπως σκι ή σέρφινγκ), εφαρμόστε βαζελίνη στα εκτεθειμένα σημεία για προστασία.
5. Διαχείριση θερμοκρασίας και ιδρώτα
Ο ιδρώτας μπορεί να επιδεινώσει την ψωρίαση, ιδίως στο πρόσωπο και το τριχωτό. Φορέστε δροσερά, ελαφριά ρούχα και διατηρήστε ευχάριστες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, ειδικά σε εσωτερικούς χώρους.
6. Καταπολέμηση του στρες
Το άγχος αποτελεί συχνό επιβαρυντικό παράγοντα. Φροντίστε την ψυχική σας ισορροπία με στιγμές χαλάρωσης και ευεξίας.
Ο Δρ Στάμου τονίζει:
«Κάθε οργανισμός είναι μοναδικός. Είναι σημαντικό οι ασθενείς να παρατηρούν πώς αντιδρά το δέρμα τους σε κάθε δραστηριότητα. Ό,τι λειτουργεί σε έναν ασθενή, μπορεί να μην έχει αποτέλεσμα σε κάποιον άλλον. Σε περίπτωση έξαρσης, παρ’ όλα τα μέτρα πρόληψης, είναι απαραίτητη η επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό για πιθανή τροποποίηση ή αλλαγή της θεραπευτικής προσέγγισης».
Σήμερα, υπάρχουν τοπικές θεραπείες που προσφέρουν αποτελεσματική αντιμετώπιση σε ήπια ή μέτρια ψωρίαση. Σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις, μπορεί να συνδυαστούν με από του στόματος φαρμακευτική αγωγή ή φωτοθεραπεία. Η τελευταία βασίζεται στην ελεγχόμενη έκθεση του δέρματος σε υπεριώδη ακτινοβολία (UVA ή UVB) υπό ιατρική καθοδήγηση. Αποτελεί μια αξιόπιστη και δοκιμασμένη θεραπεία, με ορατά αποτελέσματα, εφόσον εφαρμόζεται συστηματικά.
Με σωστή φροντίδα, η ψωρίαση δεν σταματά το καλοκαίρι
Συμπερασματικά, το καλοκαίρι μπορεί να λειτουργήσει θετικά για την ψωρίαση, αρκεί να τηρούνται βασικοί κανόνες προστασίας του δέρματος. Με προσεκτική φροντίδα και καθοδήγηση από εξειδικευμένο δερματολόγο, όπως ο Δρ Χρήστος Στάμου, τα άτομα με ψωρίαση μπορούν να απολαύσουν με ασφάλεια την εποχή και τις δραστηριότητές της, μειώνοντας τον κίνδυνο εξάρσεων και ερεθισμών.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ