Οι πρόσφατες εξελίξεις στις διαθλαστικές επεμβάσεις έχουν φέρει σημαντικές αλλαγές στη διόρθωση της μυωπίας, του αστιγματισμού και της υπερμετρωπίας. Η αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής και η ανάπτυξη πιο εξατομικευμένων προσεγγίσεων καθιστούν πλέον εφικτή όχι μόνο την απαλλαγή από γυαλιά και φακούς επαφής, αλλά και την περαιτέρω βελτίωση της όρασης.
Με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης, της τεχνικής ray tracing και της τρισδιάστατης απεικόνισης, οι σύγχρονες διαθλαστικές μέθοδοι προσφέρουν υψηλότερη ακρίβεια και καλύτερα οπτικά αποτελέσματα, ενώ παράλληλα περιορίζουν σπάνιες παρενέργειες, όπως οι νυχτερινές λάμψεις ή η δημιουργία φωτοστέφανου γύρω από φώτα.
Οι καινοτόμες τεχνολογίες εφαρμόζονται συμπληρωματικά στις υπάρχουσες μεθόδους, ώστε η κάθε θεραπεία να προσαρμόζεται ιδανικά στις ανάγκες του κάθε ασθενούς, με βάση το ιστορικό και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των οφθαλμών του.
«Οι διαθλαστικές επεμβάσεις έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, χάρη στις καινοτόμες τεχνικές και τις συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις, που στοχεύουν στη βελτίωση των οπτικών αποτελεσμάτων και της ικανοποίησης των υποψηφίων. Τα διαθλαστικά σφάλματα, όπως η μυωπία και ο αστιγματισμός, επηρεάζουν σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού και συχνά έχουν επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Οι συνεχείς βελτιώσεις τροφοδοτούνται από την καλύτερη κατανόηση της οπτικής και της βιο-μηχανικής του οφθαλμού, οδηγώντας σε πιο ακριβείς και πιο αποτελεσματικές θεραπείες», αναφέρει ο Δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός-Οφθαλμίατρος, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, Καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν καταγραφεί ουσιαστικές βελτιώσεις σε δοκιμασμένες τεχνικές όπως η LASIK, ενώ έχουν εισαχθεί και πιο πρόσφατες μέθοδοι όπως η SMILE.
«Είμαστε πολύ περήφανοι που και στο πεδίο του LASIK αλλά και στο SMILE αποτελούμε βάση αναφοράς σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις επεμβάσεις LASIK η επιστημονική μας ομάδα ήταν η πρώτη παγκοσμίως που ενσωμάτωσε τεχνητή νοημοσύνη μέσα από την τεχνολογία του ray tracing. Η τεχνολογία αυτή χρησιμοποιεί ένα πολύπλοκο διαγνωστικό σύστημα για να αποτυπώσει πιο σωστά τους βαθμούς μυωπίας και αστιγματισμού», εξηγεί ο καθηγητής.
Η τεχνική ray tracing αποτελεί μία προηγμένη μέθοδο απεικόνισης της διάδοσης του φωτός και των σκιών σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας την αντικειμενική εκτίμηση της απαιτούμενης διόρθωσης για κάθε μάτι. Σε αντίθεση με παλαιότερες προσεγγίσεις που βασίζονταν κυρίως στις υποκειμενικές αναφορές του ασθενούς, αυτή η τεχνολογία βασίζεται σε ακριβείς μετρήσεις και αλγορίθμους.
Η συμβολή της επιστημονικής ομάδας του LaserVision στην εξέλιξη αυτής της τεχνολογίας ήταν καθοριστική.
«Η από χρόνια επιμονή μας στην τοπογραφικά-εξατομικευμένη σμίλευση μυωπιών, απέκτησε παγκόσμια αποδοχή και εφαρμογή. Αυτό οδήγησε στον σχεδιασμό του συστήματος ray-tracing που μπορεί να βοηθήσει κάθε χειρουργό-οφθαλμίατρο να φτάσει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα στον βέλτιστο διαθλαστικό στόχο. Και αυτό, διότι το σύστημα κάνει αυτόματα τις απεικονίσεις, τις αναγωγές και τους υπολογισμούς ωρών, συσχετίζοντάς τες με τις υποκειμενικές επιλογές του υποψηφίου ασθενούς», συνεχίζει.
Το αποτέλεσμα αυτής της τεχνολογίας είναι εντυπωσιακό, καθώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων η όραση που επιτυγχάνεται μετά την επέμβαση είναι ανώτερη ακόμα και από αυτή που είχε ο ασθενής με διορθωτικά μέσα.
«Έχουμε συνηθίσει πολλοί από τους συμπολίτες μας, μετά από αυτές τις επεμβάσεις, να βλέπουν καλύτερα από ό,τι έβλεπαν πριν με την καλύτερη δυνατή διόρθωση με γυαλιά. Αυτό πράγματι είναι κάτι εντυπωσιακό και κάτι καινούριο σε παγκόσμιο επίπεδο», επισημαίνει ο κ. Κανελλόπουλος.
Ανάλογης σημασίας είναι και η τεχνολογία SMILE, η οποία αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη εφαρμογή. Η μέθοδος στηρίζεται στη δημιουργία μιας μικροσκοπικής τομής στον κερατοειδή, μέσω της οποίας αφαιρείται ένα μικρό τμήμα ιστού, με τη βοήθεια femtosecond laser. Η τεχνική αυτή θεωρείται λιγότερο επεμβατική από τη LASIK, καθώς διατηρεί καλύτερα τη βιο-μηχανική σταθερότητα του κερατοειδούς και συνοδεύεται από ταχύτερη ανάρρωση και μειωμένη μετεγχειρητική ενόχληση.
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη της μεθόδου SMILE είναι η SMILEPro, η οποία εφαρμόζεται με τη χρήση του ειδικού συστήματος Visumax800. Πρόκειται για μία μη επεμβατική, ανώδυνη θεραπεία με laser, διάρκειας μόλις 8 δευτερολέπτων, που επιτρέπει την ταχύτατη ανάρρωση και άμεση επαναφορά στις καθημερινές δραστηριότητες.
«Η επιστημονική ομάδα μας είναι η πρώτη στην Ελλάδα που ασχολήθηκε με τη νέα εκδοχή των επεμβάσεων Smile, την SmilePro. Τα πλεονεκτήματα της σε σχέση με την προγενέστερη επέμβαση Smile, είναι ότι η καινούρια τεχνολογία πραγματοποιεί το κρίσιμο στάδιο της χρήσης του laser στο 1/5 του χρόνου. Αυτό είναι πολύ πιο άνετο για κάθε υποψήφιο μυωπίας ή μυωπικού αστιγματισμού που υποβάλλεται στην επέμβαση. Επιπλέον παρέχει πολύ γρήγορη οπτική αποκατάσταση, που μοιάζει με την οπτική αποκατάσταση της επέμβασης Lasik», εξηγεί ο καθηγητής και προσθέτει:
«Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία με SMILEPro συνήθως είναι σε θέση από το ίδιο κιόλας βράδυ να διαβάσουν ή να εργαστούν σε υπολογιστή ή κινητό. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων μπορούν την επομένη ημέρα να επιστρέψουν στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητές τους. Η οδήγηση, το διάβασμα και άλλες οπτικά απαιτητικές δραστηριότητες συνεχίζονται ανεπηρέαστες μετά την επέμβαση.
Οι εξελίξεις αυτές έχουν βελτιώσει τα οπτικά αποτελέσματα και την ποιότητα ζωής των ασθενών, επιβεβαιώνοντας τον κρίσιμο ρόλο των διαθλαστικών επεμβάσεων στην σύγχρονη Οφθαλμολογία», τονίζει.
Παρότι οι σύγχρονες τεχνολογίες φέρνουν νέα δεδομένα, δεν αντικαθιστούν τις παραδοσιακές τεχνικές, καθώς –όπως επισημαίνει ο ίδιος– δεν υπάρχει μία ιδανική μέθοδος που να ενδείκνυται για όλους.
«Πολύ συχνά μας τίθεται η ερώτηση, ποια είναι η καλύτερη τεχνική. Είναι οι παρεμβάσεις με laser, η επιφανειακή σμίλευση, η PRK, η SmilePro, η Lasik με τεχνητή νοημοσύνη; Οι επεμβάσεις αυτές είναι περισσότερο όμοιες από ανόμοιες, καθώς έχουν ως τελικό αποτέλεσμα να αλλάξουν την κυρτότητα του κερατοειδή (του πιο σταθερού ανατομικού στοιχείου του ανθρώπινου οφθαλμού αλλά και του ανθρώπινου σώματος γενικότερα, καθώς δεν αλλάζει στη διάρκεια της ζωής μας) με έναν μόνιμο και εξειδικευμένο τρόπο. Οι τεχνικές βέβαια μεταξύ τους έχουν μία μικρή διαφορά στον χρόνο αποθεραπείας, αλλά σίγουρα το πιο σημαντικό από όλα είναι να γίνει σωστή επιλογή ανάλογα με τις ανατομικές ιδιαιτερότητες και τον τρόπο που λειτουργεί οπτικά ο κάθε οφθαλμός, του κάθε και της κάθε μίας υποψήφιας για επέμβαση laser», καταλήγει.
Το μέλλον της όρασης με τη βοήθεια της τεχνολογίας
Η πρόοδος στην τεχνολογία των διαθλαστικών επεμβάσεων ανοίγει νέους δρόμους στην αποκατάσταση της όρασης, ενισχύοντας την ακρίβεια, την ασφάλεια και την εξατομίκευση. Η ενημέρωση των υποψηφίων και η υπεύθυνη αξιολόγηση από εξειδικευμένο ιατρό αποτελούν απαραίτητο βήμα για τη σωστή επιλογή μεθόδου.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ

