Ο κερατόκωνος αποτελεί μια προοδευτική, εκφυλιστική πάθηση του κερατοειδούς χιτώνα, κατά την οποία οι ίνες κολλαγόνου που τον συγκροτούν υφίστανται παθολογική λέπτυνση. Το αποτέλεσμα είναι η σταδιακή αποσταθεροποίηση του κερατοειδούς και η μεταβολή του σχήματός του από σφαιρικό σε κωνικό. Αυτή η παραμόρφωση προκαλεί σημαντική μυωπία και αυξανόμενο αστιγματισμό, με την οπτική οξύτητα να επιδεινώνεται προοδευτικά. Εάν η πάθηση δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, η κατάσταση μπορεί να καταλήξει σε ανάγκη μεταμόσχευσης κερατοειδούς.
Πρόσφατα, ένας 34χρονος άνδρας από το Βέλγιο, διαγνωσμένος με προχωρημένο κερατόκωνο, σημείωσε σημαντική βελτίωση της όρασής του μετά από εξειδικευμένη επέμβαση με λέιζερ που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από τον Δρ Αναστάσιο-Ι. Κανελλόπουλο και την επιστημονική του ομάδα.
Ο ασθενής, Μπέντζαμιν, ενημερώθηκε για τη διάγνωση πριν από τρία χρόνια. Ως μηχανικός συστημάτων υπολογιστών, ξεκίνησε εκτενή έρευνα στο διαδίκτυο για τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές, καθώς παρατηρούσε συνεχόμενη επιδείνωση στην όρασή του.
«Διαπίστωσα με έκπληξη ότι στη χώρα μου εφαρμόζεται αποκλειστικά η τεχνική της διασύνδεσης κερατοειδούς. Δεν υπήρχε καμία αναφορά στη δυνατότητα αναδιαμόρφωσης του κερατοειδούς, που είναι απαραίτητη για την εξομάλυνσή του πριν από τη σταθεροποίηση. Ακόμη και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η διασύνδεση είναι η μοναδική διαθέσιμη μέθοδος. Η μόνη χώρα με ουσιαστική εμπειρία στην αναδιαμόρφωση κερατοειδούς ήταν η Ελλάδα, κι αυτός ήταν ο λόγος που αποφάσισα να υποβληθώ στην επέμβαση εκεί», δήλωσε ο ίδιος μετά το χειρουργείο.
Η διασύνδεση κερατοειδούς (Corneal Cross-Linking) αποτελεί βασική θεραπευτική επιλογή για την αντιμετώπιση του κερατόκωνου, με στόχο την ενίσχυση της δομής του κερατοειδούς και τη σταθεροποίησή του, ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω κωνοειδής παραμόρφωση. Όπως εξηγεί ο θεράπων ιατρός του, Δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός-Οφθαλμίατρος, Ιδρυτής και Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, και Καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει την εφαρμογή ριβοφλαβίνης (βιταμίνη Β2) στον κερατοειδή, η οποία ενεργοποιείται μέσω υπεριώδους ακτινοβολίας UVA για 10 έως 20 λεπτά, ενισχύοντας τους μοριακούς δεσμούς μεταξύ των κολλαγόνων ινών.
Ωστόσο, μόνο η διασύνδεση δεν είναι συνήθως αρκετή για την εξομάλυνση του κερατοειδούς και την αποκατάσταση της όρασης. Ο ενδεδειγμένος συνδυασμός, σύμφωνα με τον δρ Κανελλόπουλο, περιλαμβάνει και τοπογραφικά καθοδηγούμενη επιφανειακή σμίλευση του κερατοειδούς με λέιζερ. Αυτή η συνδυασμένη προσέγγιση είναι διεθνώς γνωστή ως «Πρωτόκολλο της Αθήνας», τεχνική που ανέπτυξε η ομάδα του Ινστιτούτου LaserVision.
«Το “Πρωτόκολλο της Αθήνας” παρέχει τόσο εξομάλυνση όσο και σταθεροποίηση του κερατόκωνου. Παράλληλα, μειώνει αισθητά τη μυωπία και τον αστιγματισμό, βελτιώνοντας θεαματικά την όραση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς ενδέχεται να μην χρειάζονται πλέον γυαλιά ή φακούς επαφής», επισημαίνει ο καθηγητής.
Ο Μπέντζαμιν υποβλήθηκε σε διόρθωση και στα δύο του μάτια στις 5 Μαΐου. «Μόλις 12 ώρες μετά την επέμβαση, η διαφορά ήταν εντυπωσιακή. Πριν, έβλεπα ιδιαίτερα θολά – κυρίως από το αριστερό μάτι, που είχε πιο προχωρημένο κερατόκωνο. Μέσα σε λίγες ώρες, η όρασή μου βελτιώθηκε πολύ περισσότερο απ’ όσο είχα φανταστεί. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο. Δυστυχώς, οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δεν έχουν υιοθετήσει αυτήν τη θεραπεία, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να μην έχουν πρόσβαση σε αυτήν», σχολίασε.
«Το “Πρωτόκολλο της Αθήνας” αναπτύχθηκε από την ιατρική μας ομάδα και αποτελεί πλέον διεθνώς αναγνωρισμένη μέθοδο. Είμαστε, επίσης, η δεύτερη επιστημονική ομάδα παγκοσμίως που ασχολήθηκε εκτενώς με τη διασύνδεση κολλαγόνου από το 2001, με πληθώρα επιστημονικών δημοσιεύσεων και παρουσιάσεων σε παγκόσμια συνέδρια», συμπληρώνει ο Δρ Κανελλόπουλος.
Η εφαρμογή του πρωτοκόλλου είναι απλή και ανώδυνη. Πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία, χωρίς την ανάγκη νοσηλείας. Μετά την επέμβαση, το μάτι καλύπτεται με μαλακό φακό επαφής που λειτουργεί ως προστατευτικός επίδεσμος. Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στις περισσότερες καθημερινές του δραστηριότητες, με εξαίρεση τη γυμναστική, την οδήγηση και το κολύμπι. Μέσα σε 1-2 ημέρες, ενδέχεται να εμφανιστεί ελαφριά δυσφορία ή πόνος, ενώ ο φακός αφαιρείται συνήθως την τρίτη ημέρα. Η πλήρης επάνοδος στις δραστηριότητες επιτυγχάνεται εντός 7 έως 10 ημερών.
Ο 34χρονος από το Βέλγιο δεν είναι ο μοναδικός ασθενής από το εξωτερικό που αναζήτησε τη θεραπεία αυτή στην Ελλάδα. Πλήθος περιστατικών από χώρες της Ευρώπης, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες περιοχές έχει ήδη αντιμετωπιστεί από την επιστημονική ομάδα του Ινστιτούτου LaserVision.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση που προσβάλλει κυρίως νεαρά άτομα. Συνήθως εκδηλώνεται κατά την εφηβεία, γύρω στα 15 έτη, και εξελίσσεται έως τη μέση ηλικία, δηλαδή περίπου έως τα 45. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν μεταβαλλόμενη μυωπία και αστιγματισμό, με τη σταδιακή απώλεια της οπτικής ευκρίνειας. Η πάθηση επηρεάζει συνήθως και τα δύο μάτια, αν και σε διαφορετικό βαθμό. Σε προχωρημένα στάδια, οι ασθενείς βλέπουν παραμορφωμένα και θολά είδωλα, ενώ ενδέχεται να παρατηρούν και μονόφθαλμη διπλωπία.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ