Η χωλότητα κατά την παιδική και εφηβική ηλικία είναι ένα σύνηθες φαινόμενο, με αιτίες που κυμαίνονται από απλές και ακίνδυνες έως σοβαρές ή – σε εξαιρετικές περιπτώσεις – επικίνδυνες για τη ζωή. Οι αλλαγές στον τρόπο βάδισης μπορεί να οφείλονται σε παράγοντες όπως στενά παπούτσια, μυρμηγκιές, διαστρέμματα ή μώλωπες, αλλά και σε πιο σοβαρές καταστάσεις που απαιτούν διερεύνηση.
Πότε η χωλότητα είναι αθώα και πότε χρειάζεται ιατρική εκτίμηση;
Η παροδική χωλότητα συχνά σχετίζεται με μικροτραυματισμούς και υποχωρεί χωρίς παρέμβαση σε λίγες ημέρες. Ωστόσο, όταν επιμένει ή συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, ενδέχεται να υποκρύπτει σοβαρότερες παθολογίες και να απαιτεί άμεση αξιολόγηση από παιδοορθοπεδικό.
Η κα Χριστίνα Νείλα, Ορθοπεδικός Χειρουργός Παίδων και υπεύθυνη του Παιδοορθοπεδικού Τμήματος της Ορθοπεδικής Κλινικής OSTEON, επισημαίνει:
«Η χωλότητα στα παιδιά δεν είναι σπάνια και συνήθως δεν προκαλεί ανησυχία, εκτός εάν διαρκεί ή επιδεινώνεται. Μπορεί να οφείλεται σε ήπιο ή σοβαρό τραυματισμό, σε αναπτυξιακές ή δομικές ανωμαλίες, σε φλεγμονές ή λοιμώξεις οστών και αρθρώσεων».
Συμπτώματα που απαιτούν άμεση προσοχή
Σύμφωνα με τη Δρ Νείλα:
«Εάν ο πόνος επιμένει για περισσότερες από 48 ώρες, αν υπάρχει πρήξιμο ή το παιδί αποφεύγει να στηριχθεί στο πόδι του, είναι απαραίτητη η ιατρική αξιολόγηση. Η χρόνια χωλότητα μπορεί να συνδέεται με καταστάσεις όπως η αναπτυξιακή δυσπλασία ισχίου ή η νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα».
Επίσης, συμπτώματα όπως πυρετός, ερυθρότητα ή θερμότητα γύρω από άρθρωση μπορεί να είναι ενδείξεις σοβαρών λοιμώξεων όπως σηπτική αρθρίτιδα ή οστεομυελίτιδα και απαιτούν άμεση διερεύνηση.
Πιο συχνές αιτίες χωλότητας
-
Τραυματισμοί: Είναι η πιο κοινή αιτία, κυρίως λόγω παιχνιδιού ή άθλησης. Αν δεν υπάρχει κάταγμα, η ανάρρωση είναι σύντομη.
-
Λοιμώξεις και φλεγμονές: Βακτήρια ή ιοί μπορεί να προσβάλουν τα αναπτυσσόμενα οστά και αρθρώσεις. Η δισκίτιδα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.
-
Συγγενείς ανωμαλίες: Όπως το συγγενές εξάρθρημα ισχίου, που προκαλεί ασυμμετρία και κούτσαμα.
-
Άλλες παθολογίες: Όπως η Νόσος Legg-Perthes, η επιφυσιολίσθηση μηριαίας κεφαλής, νευρολογικές διαταραχές, καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι, αιματολογικές κακοήθειες.
Προειδοποιητικά σημάδια και ιατρική αξιολόγηση
Η διάγνωση της ατραυματικής χωλότητας είναι ιδιαίτερα απαιτητική λόγω της ποικιλίας αιτίων. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Children, το 19,5% των παιδιών παρουσίασε τουλάχιστον ένα προειδοποιητικό σύμπτωμα. Πιο συχνά αναφέρονται:
-
πυρετός
-
νυχτερινός πόνος
-
κόπωση
-
απώλεια όρεξης ή βάρους
-
εφιδρώσεις
-
εξανθήματα
-
δυσκαμψία ή πρήξιμο στις αρθρώσεις
Η άρθρωση του ισχίου ευθύνεται συχνότερα για τη χωλότητα (26,1%), ακολουθούμενη από το γόνατο και τον αστράγαλο.
Η αξιολόγηση περιλαμβάνει:
-
ιατρικό ιστορικό
-
ανάλυση δραστηριοτήτων
-
παρατήρηση τρόπου βάδισης
-
κλινική εξέταση
-
εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις
Ο ρόλος των γονιών
Η παρατήρηση από τους γονείς είναι κρίσιμη, ιδίως σε βρέφη ή μικρά παιδιά που δεν μπορούν να εκφράσουν τον πόνο τους.
Η Δρ Νείλα τονίζει:
«Εάν ένα παιδί απομονώνεται, αποφεύγει το παιχνίδι ή η συμπεριφορά του αλλάζει, μπορεί να υποδηλώνει πρόβλημα. Οι γονείς πρέπει να εμπιστεύονται το ένστικτό τους και να απευθύνονται σε γιατρό όταν η χωλότητα μοιάζει ασυνήθιστη».
Μην αγνοείτε τη χωλότητα
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χωλότητα στα παιδιά είναι παροδική και αβλαβής. Ωστόσο, όταν επιμένει ή συνοδεύεται από συμπτώματα, απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση για να αποφευχθούν επιπλοκές.
Με την εξειδικευμένη εκτίμηση και τη σωστή αντιμετώπιση, τα παιδιά επιστρέφουν σύντομα στην καθημερινότητά τους, διατηρώντας υγιή κινητικότητα και ποιότητα ζωής.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ