Οι πονοκέφαλοι είναι μία από τις πιο συχνές νευρολογικές διαταραχές που επηρεάζουν την παιδική ηλικία. Παρότι οι περισσότεροι παιδικοί πονοκέφαλοι είναι καλοήθεις και αυτοπεριοριζόμενοι, η συχνότητα, η ένταση ή η αιτία τους ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να προκαλέσουν ανησυχία στους γονείς και να απαιτούν ιατρική εκτίμηση. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη διαχείριση είναι κρίσιμης σημασίας για την πρόληψη επιπλοκών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του παιδιού.
Η κ. Ιωάννα Κουρή, Παιδίατρος – Παιδονευρολόγος στο Metropolitan Hospital, εξηγεί ότι «όπως και οι ενήλικες, έτσι και τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν διάφορους τύπους πονοκεφάλου, όπως ημικρανίες ή πονοκεφάλους τάσης, ενώ δεν αποκλείονται και πονοκέφαλοι που οφείλονται σε εξωτερικούς παράγοντες όπως λοιμώξεις ή τραυματισμούς».
Πρωτογενείς και δευτερογενείς πονοκέφαλοι
Οι παιδικοί πονοκέφαλοι διακρίνονται σε:
- Πρωτογενείς, οι οποίοι δεν σχετίζονται με υποκείμενη νόσο – περιλαμβάνουν τους πονοκεφάλους τάσης (που συνήθως προκαλούν αίσθημα σφιξίματος γύρω από το κεφάλι) και τις ημικρανίες (χαρακτηρίζονται από παλλόμενο πόνο, και συχνά συνοδεύονται από ναυτία ή διαταραχές όρασης).
- Δευτερογενείς, που προκαλούνται από άλλα αίτια, όπως λοιμώξεις, αφυδάτωση ή – πιο σπάνια – από σοβαρότερες καταστάσεις όπως ενδοκρανιακή αιμορραγία ή όγκους.
Σύμφωνα με την κ. Κουρή, παράγοντες όπως η κόπωση, το άγχος, η διατροφή, η αφυδάτωση ή η κληρονομική προδιάθεση μπορεί να συμβάλλουν στην εκδήλωση των συμπτωμάτων.
Πώς αναγνωρίζονται οι πονοκέφαλοι στα παιδιά
Η αναγνώριση των συμπτωμάτων, ιδίως σε μικρότερες ηλικίες, μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς πολλά παιδιά δεν είναι σε θέση να εκφράσουν με ακρίβεια τι αισθάνονται. Σημάδια όπως ευερεθιστότητα, απομόνωση ή αλλαγές στη διάθεση μπορούν να αποτελέσουν ενδείξεις.
Η καταγραφή της συχνότητας, διάρκειας και των συνοδευτικών συμπτωμάτων σε ένα ημερολόγιο πονοκεφάλου είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, τόσο για τους γονείς όσο και για τους επαγγελματίες υγείας.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς
Αν οι πονοκέφαλοι είναι σποραδικοί και ήπιοι, ανακούφιση μπορεί να προσφέρουν:
-
Ξεκούραση σε ήσυχο περιβάλλον
-
Καλή ενυδάτωση
-
Κρύα κομπρέσα στο μέτωπο
-
Ήπιο μασάζ στους ώμους ή τον αυχένα
Αναλγητικά, όπως η παρακεταμόλη, ενδείκνυνται μόνο κατόπιν ιατρικής καθοδήγησης, ενώ η συστηματική χρήση τους χωρίς παρακολούθηση θα πρέπει να αποφεύγεται.
Σημαντική είναι επίσης η πρόληψη μέσω:
-
Επαρκούς ύπνου
-
Σωστής και ισορροπημένης διατροφής
-
Τακτικής φυσικής δραστηριότητας
Πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια
Οι πονοκέφαλοι πρέπει να αξιολογούνται από παιδίατρο ή παιδονευρολόγο όταν:
-
Ξυπνούν το παιδί κατά τη διάρκεια της νύχτας
-
Συνοδεύονται από εμετούς, πυρετό ή αλλαγές στην όραση
-
Εμφανίζονται έπειτα από τραυματισμό
-
Είναι επίμονοι ή επιδεινώνονται
-
Δεν ανταποκρίνονται σε συνήθη μέτρα ανακούφισης
Το κλειδί είναι η παρατήρηση και η έγκαιρη διάγνωση
Όπως επισημαίνει η κ. Κουρή, «οι παιδικοί πονοκέφαλοι είναι συνήθως καλοήθεις, όμως η έγκαιρη διάγνωση και η καθοδήγηση από ειδικό είναι απαραίτητες σε περιπτώσεις που επιμένουν ή συνοδεύονται από ύποπτα συμπτώματα». Η συνεργασία με εξειδικευμένους επαγγελματίες συμβάλλει καθοριστικά στη σωστή διαχείριση και την ανακούφιση του παιδιού.
Φροντίζοντας με προσοχή και ενσυναίσθηση
Η προσεκτική παρατήρηση, η υπομονή και η σωστή πληροφόρηση αποτελούν βασικά εργαλεία για κάθε γονέα που προσπαθεί να κατανοήσει το παιδί του. Όταν ο πονοκέφαλος γίνεται εμπόδιο στην καθημερινότητα, η έγκαιρη αναζήτηση βοήθειας και η συνεργασία με εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας μπορεί να κάνει τη διαφορά. Γιατί κάθε παιδί αξίζει να μεγαλώνει χωρίς περιττό πόνο και με φροντίδα που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του.
Επιμέλεια: Ευγένιος Γκράουρ